Hoe vaak hebben we het niet gehoord: je moet van je ego af! Maar is dat eigenlijk wel zo? Of kun je het zo aanwenden als een instrument om je bezieling en talenten, of zelfs onvoorwaardelijke liefde en universeel bewustzijn juist handen en voeten te geven?
Als er een God zou bestaan, waarom zouden mensen dan al op zeer jonge leeftijd met een ego geboren zijn of uiteindelijk een ego ontwikkelen? Zelfs sommige baby’s in de wieg vertonen soms meer ego dan anderen, ook al lijkt ego minder aanwezig te zijn dan bij volwassenen. Bijvoorbeeld over wat ze wel en niet willen. Eén van de functies van ons ego is namelijk grenzen stellen.
In een wereld waar geen ego’s bestaan, zou die vlieger wel opgaan dat je van je ego moet af zien te komen. Maar we leven nu eenmaal op aarde met een steeds groter wordende ego-dichtheid. Kijk maar om je heen. Een jonge studente aan de Universiteit vertelde met recent tijdens een coaching dat vooral beter presteren en snel een goed CV krijgen van het grootste belang is, ook al gaat dat ten koste van anderen of je gezondheid. Ook in de politiek lijkt het eigen CV belangrijker te zijn geworden dan het landsbelang dienen. Welkom in de ego-wereld.
Om zelf niet ondergesneeuwd te raken in de ego-spelletjes of het egogeweld van anderen of ego-systemen, dient het je juist om een gedoseerd ego te ontwikkelen.
Bij sommige non-dualistische stromingen moet je echter van je ego af zien te komen. Bloedlink, zou ik zeggen. De grondlegger van Voice Dialogue, Hal Stone vertelde me ooit tijdens een opleiding bij hem en zijn vrouw Sidra aan huis in California: “Martin, je kunt naar elke Ashram in India gaan wat je wilt, zolang je je innerlijke beschermer maar meeneemt. Zo kun je gaan als het niet meer goed voelt”.
Bovendien heb ik de afgelopen 35 jaar juist een groot spiritueel ego waargenomen bij een aantal goeroes uit het Oosten en Westen van de wereld. Zoals bij een 10-daagse Stilte Retreat in het buitenland waarbij de goeroes zich letter op een aangeklede Koning- en Koninginnentroon boven het deelnemersvolk plaatsten. Dat, terwijl er niet zo heel veel deelnemers waren. Gelijkwaardig? Spirit en universeel bewustzijn kent toch geen hiërarchie?
Toen er vervolgens buiten de retraite locatie vlak bij een band begon te spelen, was de stilte enigszins verstoord. De felle blikken en geladen opmerking van de leraren verraadden de aanwezigheid van een sterke ‘judger’ die plotseling als een duivel uit een doosje kwam. Hoezo oordeelsvrij?
Dus let op, en bovenal bij diegenen die denken of zeggen hun ego ontstegen te hebben. Het zou zomaar anders kunnen zijn.
Versta me niet verkeerd, ik ben een fan van non-dualisme wat een diep verbonden gevoel van vrede geeft met jezelf en werkelijk alles om je heen. Ik heb het zelf mogen ervaren. Maar ik geloof ook multi-dimensionaliteit hier op aarde. We zijn allemaal uitgenodigd om te leren omgaan met het ego en de egosystemen om ons heen die simpelweg aanwezig zijn, als ook met ons eigen ego als onderdeel van ons bewuste leerproces. En om het zo te ontwikkelen dat idealiter universeel bewustzijn (spirit), je ziel en een evenwichtig ego hand in hand kunnen gaan.
“We zijn allemaal uitgenodigd om te leren omgaan met het ego en de egosystemen om ons heen die simpelweg aanwezig zijn, als ook met ons eigen ego als onderdeel van ons bewuste leerproces. En om het zo te ontwikkelen dat idealiter universeel bewustzijn (spirit), je ziel en een evenwichtig ego hand in hand kunnen gaan”
Maar wat is ego eigenlijk? Wat zijn de voordelen van een gedoseerd ego? Hoe kan het je helpen, maar ook belemmeren?
Ego is het ‘ik’ waarmee je onderscheid van anderen, maar soms juist ook mee afscheidt. Het is het ‘ik’ waarmee je je identificeert, als van: ‘zo ben ik’. Je identificeert je met bepaalde vormen in en buiten je. Zoals, je naam, je nationaliteit, je afkomst, je beroep, je persoonlijke eigenschappen, etc. Overal waar je het woord ‘mijn’ voor zet, laat het je zien. Mijn land, mijn huis, mijn kenmerken, etc. Op zich niks mis mee, totdat je te zeer gehecht bent geraakt aan deze identificaties en die niet wilt loslaten.
Wat zijn een paar voordelen van ego?
Bescherming:
Sommige dingen die op je afkomen zijn onveilig of kunnen onnodig vaak je ziel kwetsen. Of het nu materieel, fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel is. Grenzen stellen, afstand nemen of weggaan helpt je om geen slachtoffer te blijven van onprettige of nare situaties.
Zichtbaarheid:
Te weinig ego kan maken dat je je zelf te weinig de moeite waard vindt of jezelf laat zien met de talenten die je te brengen hebt. Hoe kun je gezien worden, als jij je zelf niet laat zien? Jouw eigenheid, zielenkleur en originele taletnten komen aan het licht als je een gedoseerd ego ontwikkelt.
“Hoe kun je gezien worden, als jij je zelf niet laat zien?”
Strategisch inzicht en handelen:
Bij afwezigheid van de innerlijke strateeg in je ego, wordt je makkelijk slachtoffer van de egogames van anderen. Niet iedereen is zich bewust van de gevolgen van zijn of haar daden of gedrag voor jou. Of heeft geen goede bedoelingen met je of wil je gebruiken voor eigen gewin. Als je dit doorhebt, dan laat je je niet leegroven door de behoeften van anderen. Dus het dient je om hier voldoende alert op te zijn en voldoende ego voor te ontwikkelen.
Zo zijn er nog meer voordelen van een gedoseerd ego, zoals je balans houden in werk en privé, balans tussen inspanning en ontspanning, en milder worden voor jezelf en anderen. Want alles waar je allergisch voor bent, zit ook in jou, alleen anders geschakeerd.
Het ego belemmert als het doorschiet en je onbewust wordt bestuurd door gebrek aan zelfreflectie, onwetendheid, angst voor tekort, hebzucht, status, materie, eigen belang en macht. In het boek Persoonlijk Inspirerend Leiderschap vind je acht rollen waarin je verstrikt kunt raken als ego te veel met je aan de haal gaat:
Voor je het weet word je ongemerkt gedreven door deze rollen, omdat ze je tijdelijk je eigenwaarde voeden. Meestal uit een verborgen angst om onvoldoende gezien of gewaardeerd te worden, of te weinig te hebben, of geen goedkeuring of acceptatie van anderen te krijgen.
Als deze rollen je voornamelijk aandrijven, dan raak je afgesneden van het universeel bewustzijn of spirit wat je het volgende kan geven: interne- en externe vrede, ware verbinding vanuit het hart, tevredenheid, plezier, vitaliteit en optimale talentontwikkeling.
Hoe zorg je ervoor dat je ego zich niet te groot en te weinig ontwikkeld? Je niet belemmert, maar helpt?
Onder de grond van je gedrag wordt je ego vaak aangestuurd door je persoonlijkheid, of ‘persona’s’ zoals de Zwitserse psycholoog Carl Jung dat noemde. Anders vertaald als sociale maskers.
Je kunt je ego zien als een persoonlijke autobus die – meestal onbewust – bestuurd wordt door je eigen egopassagiers. Afhankelijk van wie er aan het stuur zit, denk je anders, kjjk je anders, voel je je anders, gedraag je je anders en kies je anders.
Deze theorie komt van de grondleggers van de ‘Psychology of Selves & Voice Dialogue’, Hal & Sidra Stone waardoor ik in de USA ben opgeleid, zij geven aan dat het leren kennen van je primaire ‘ikken’ die vaak je gedrag bepalen, je uit balans brengen als je je secundaire passagiers achter in je ego-bus of aanhang wagen niet leert kennen, uitnodigt en doseert.
Hal & Sidra Stone & Martin
Als je voornamelijk leeft vanuit je pleaser, perfectionst en pusher ben je rijp voor burn-out, omdat je je ontspannende zijnskant te lang in de kou hebt laten staan. Nodig voor 10% je secundaire egopassagier uit, durf uit je primaire comfortzone te stappen en er is al meer balans.
Als je als leider voornamelijk leidinggeeft vanuit je innerlijke patriarch, dan verhef je je zelf en infantiliseer je het potentieel onder je. Als je echter openstaat voor kritiek en er iets mee doet, je gelijkwaardig deelt met je mensen en in hun kracht zet, kan teamspirit floreren. Al is het maar voor 10% meer.
“Ontken je eigen ego niet, leer het kennen, en leer het managen”
Kortom, balans en dosering zijn de sleutelwoorden voorafgegaan aan de noodzakelijke zelfreflectie: Ontken je eigen ego niet, leer het kennen, en leer het managen. Zo wordt je ego, naast je lichaam, een functioneel instrument om je bezieling, je eigenheid en je oorspronkelijke talenten vorm te geven. Maar ook een voertuig om functioneel handen en voeten aan gemeenschappelijkheid en ‘ware’ verbinding. Dan brengt ego je veel.
Coaching of training waarbij je de methode Voice Dialogue ervaart waarvoor je hier een gratis online-intake kunt aanvragen. Of neem een kijkje in het Boek: Persoonlijk Inspirerend Leiderschap. Scroll ietsje naar beneden naar het oranje invul-veld en download een GRATIS promo-exemplaar van het boek: Persoonlijk Inspirerend Leiderschap.
Ik wens je een mooie ontwikkeling waarbij je ego een dienaar is voor je ziel en spirit.
Martin
#persoonlijkinspirerendleiderschap #persoonlijkleiderschap #leadership #leadershipdevelopment #personalleadership #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #spiritedpersonalleadership #executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching#psychologyofselves #voicedialogue #efo #awareego #egozielspirit #egosoulspirit #awarenessatwork #martinthoolen
© 2025: Martin Thoolen
Hoe vaak hebben we het niet gehoord en resoneert de stem nog steeds in je door: ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg; pas je maar aan; doe niet zo raar; wees netjes; zorg dat je niet opvalt’.
Volgens de grondleggers van de ‘Psychology of Selves & Voice Dialogue’, Hal & Sidra Stone waardoor ik in de USA ben opgeleid, is de stem van de (innerlijke) criticus nergens zo groot in de wereld als in Nederlanders. Gevoed door het Calvinisme als een collectieve ego-overtuiging hebben we elkaar en onszelf soms kleiner gemaakt dan wie we in essentie zijn. Met als resultaat dat ons potentieel soms niet geheel aan het licht is gekomen en sommige talenten begraven blijven. Zowel in je werk als in je privéleven.
Door boodschappen van vroege- en late autoriteiten waar we geen afkeuring van willen, hebben we onze zielenkleur met haar oorspronkelijke talenten verbannen hebben naar het rijk van de duisternis.
Natuurlijk is het goed om ook kritisch op jezelf te zijn, zodat je open staat voor feedback en aan zelfreflectie doet en zo blijft leren. Zonder dit kun je beschadigend als een gewetenloze olifant door porseleinen kasten van anderen lopen. Alleen, als je criticus doorschiet, maakt het je onnodig klein, timide, lamgeslagen of onzeker. En foetsie is je zelfvertrouwen. Dat doet geen recht aan je oorspronkelijke bestaansrecht, aan je ziel die wil leven en zich natuurlijk wil uitdrukken.
HOE ONTDOE JE JE VAN HET JUK VAN EEN TE GROTE INNERLIJKE CRITICUS?
Het ‘doseren’ van je innerlijke criticus is één van de oplossingen. Een andere oplossing is activering van je eigen zielenkleur en je oorspronkelijke bewezen of verborgen talenten. Dit laatste gaat over empowerment waar ze in Amerika meer kaas van hebben gegeten. Echter, als dat doorslaat en de criticus afwezig blijft en er niet geleerd wordt voor eigen fouten, kan dat ook tot onnodige- of zelfs destructieve gevolgen leiden. Kortom, het gaat dus om balans en dosering waar we van elkaars culturen kunnen leren.
WIL JIJ GEK GENOEG MEER JE ZELF ZIJN EN NIET GEWOON?
Neem dan hier een kijkje, scroll ietsje naar beneden naar het oranje invulveld en download een GRATIS promo-exemplaar van het boek: Persoonlijk Inspirerend Leiderschap.
#persoonlijkinspirerendleiderschap #persoonlijkleiderschap #leadership #leadershipdevelopment #personalleadership #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching#psychologyofselves #voicedialogue #egozielspirit #egosoulspirit #awarenessatwork #martinthoolen
© 2025: Martin Thoolen
Tijdens mijn ontdekkingsreizen over de wereld ontving ik inspiratie uit onverwachte ontmoetingen die ik graag met je deel. Deze keer: ‘Coaching van ‘Natives’ laat zien wat we gemeen hebben’.
Jaren geleden was ik betrokken bij een 10-daags ceremonieel event van Canadese ‘First Nations Natives’ op het eiland Bella Bella aan de Westkust van Canada. Een onvergetelijke ervaring, vooral ook door de ontdekkingen die ik opdeed in het coachen van een aantal ‘First Nations Natives’.
Vrijwillig bood ik mijn diensten als psycholoog/coach aan en nodigde mensen uit voor wat ik toen ‘Healing Talks’ noemde. Provisorisch maakte ik een flyer om mensen uit te nodigen. En wonder boven wonder kwamen jonge en oudere mensen naar me toe waar ik zelf meer van kon leren, dan ik aan hen. Want zij droegen een generatielange wijsheid waar velen, inclusief ikzelf, lang van afgesneden was. Desondanks toonden zij hun waardering voor mijn luisterend oor en interventies.
Eén van mijn herinneringen gaat over een jonge vrouw die incest had meegemaakt wat haar diep gekrenkt had. Ze had uit schaamte er zelfs nog met niemand over gepraat! Ze had zich afgesloten voor verder contact met mannen maar was daar ook niet gelukkig mee. Nadat ze haar verhaal gedeeld had en wat suggesties voor vervolg van mijn kant aanhoorde, was ze zichtbaar opgelucht.
Een oudere Chief die bij me kwam was voor hulp eerder naar een bekende psycholoog met veel titels in Vancouver gegaan. Bij aankomst blafte zij hem uit omdat hij een paar minuten te laat kwam en hem uitmaakte voor: “wie denk je wel dat je bent!”. Het vertrouwen in de geestelijke hulpverlening was bij hem als sneeuw voor de zon verdwenen. Hij was aanvankelijk dan ook zeer gereserveerd naar mij, maar zijn nieuwsgierigheid won en ik heb daarna een knuffel ontvangen die onvergetelijk was.
Wat bleek ook uit de andere coachings? Ook al hebben we cultuurverschillen, we zijn in essentie allemaal hetzelfde. Zij zijn ook mensen met een ego, met kwetsuren in hun zielenbagage die ze mee dragen en vormen. Ook zij hebben zon- en schaduwkanten, waar soms gewelddadigheid en criminaliteit uit voortkomen. Ook zij geloven in een scheppende kracht die ons verbindt, die ze vaak typeren als ‘Great Spirit’. Geen verschil.
Deze ervaringen hebben mij gesterkt in het gedachtengoed dat ego, ziel en spirit (bewustzijn) universele sleutels tot zelfontwikkeling zijn die leiden tot meer innerlijke- en uiterlijk vrede, die je terugvindt in mijn boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap’ (zie: https://martinthoolen.com/publicaties/)
“Ook al hebben we cultuurverschillen, we zijn in essentie allemaal hetzelfde”
Hoe mooi is het als we kunnen kijken naar ‘de mens’ achter de cultuur, achter de geschiedenis, achter de religie, achter de professional, achter elke rol die we in het leven en werk spelen. Dan kunnen we echte verbinding met onszelf en elkaar maken.
© 2025: Martin Thoolen
#reisverhalenmartinthoolen #travelstoriesmartinthoolen #spirit #synchroniciteit #synchronicity #firstnations #persoonlijkinspirerendleiderschap #persoonlijkleiderschap #leadership #leadershipdevelopment #personalleadership #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching#psychologyofselves #voicedialogue #egozielspirit #egosoulspirit #awarenessatwork #martinthoolen
Op zo. 21 September werd ik geïnterviewd door Sander de Wijs over mijn boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap’: Wat een fijne ontmoeting met elkaar. Over de krachten die ons gedrag en keuzes sturen, zoals: ego, ziel en bewustzijn. Hoe je je eigen leven en werk positiever kan maken in deze donkere tijd.
Wil je er iets van horen, neem dan hier een kijkje:
Ik hoop dat het jou ook iets geeft wat ertoe doet. En als je het gehoord hebt, ben ik benieuwd wat je ervan vindt en laat het me gerust weten. Een hartelijke groet en bovenal veel luisterplezier! Een hartelijke groet, Martin
Tijdens mijn ontdekkingsreizen over de wereld ontving ik inspiratie uit onverwachte ontmoetingen die ik graag met je deel. Deze keer: ‘Wat de regenboog laat zien en het vergeten licht’.
Jaren geleden was ik op een ferry van Engeland naar Ierland aan het varen. Stel je voor: koud, grauwe lucht, sombere aankleding van het schip, miezerig, mistbanken, regen en uren varen. Het oogde allemaal wat mistroostig. Na een aantal uren begon ik te dagdromen. Ik keek naar buiten en zag opeens de zon door de mistbanken heen peuren. En ineens was er een kraakheldere regenboog.
Ik kon alleen maar kijken, totdat een stem uit het niets mij vertelde: ‘Alle religies en individuele zielen zijn als kleuren van de regenboog. Zodra de ene zich boven de andere verheft, dragen we bij aan innerlijke en uiterlijke oorlogen. Het witte, vergeten zonlicht herinnert ons aan wat we gemeen hebben en waar we gezamenlijk vandaan komen en naartoe gaan.
Zodra we met de gemeenschappelijke waarden van spirit leven (zoals liefde, vrede, tolerantie, co-existentie, vergevingsgezindheid en wijsheid), die je in alle religies ontmoet, maken we de ware verbinding in respect en kunnen we het paradijs op aarde creëren.’
“Spirit kent geen hiërarchie of exclusie”.
Spirit kent geen hiërarchie of exclusie. Als je werkt en leeft vanuit gelijkwaardigheid en inclusie, dan gaat een hele (nieuwe) wereld voor je open.
Hier een korte impressie van een aantal van mijn ontdekkingsreizen.
© 2025: Martin Thoolen
#reisverhalenmartinthoolen #travelstoriesmartinthoolen #spirit #synchroniciteit #synchronicity #persoonlijkinspirerendleiderschap #persoonlijkleiderschap #leadership #leadershipdevelopment #personalleadership #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoachin #psychologyofselves #voicedialogue #awarenessatwork #martinthoolen
Werkelijk luisteren naar elkaar is een zeldzaam goed geworden. Terwijl ‘diep luisteren’ juist een cruciale sleutel is om uit de polarisatie tot harmonie te komen. Wist je dat er meerdere niveaus van luisteren zijn die je helpen? Maar wat zijn die dan en wat geeft het jou én de ander? Als individu of team in je werk, maar ook in je leven met elkaar als mensen en volkeren? De winst is zo enorm groot. Kijk maar.
Luisteren naar jezelf is essentieel. Maar niet als dat ten koste gaat van effectief luisteren naar de ander. Dan sla je namelijk geen bruggen van verbinding en werkelijke harmonie. En juist dat laatste blijkt vaak in de praktijk een ondergeschoven kindje te zijn in het teveel of alleen maar luisteren naar jezelf. Daarom ligt de focus van dit artikel op luisteren naar de ander.
Diep luisteren houdt in dat je op de volgende vier niveaus effectief kunt en wilt luisteren naar de ander:
© 2022: Model Persoonlijk Inspirerend Leiderschap uit gelijknamig boek (auteur: Martin Thoolen)
Op elk niveau zijn er valkuilen van luisteren waar je ongemerkt in kunt stappen, maar ook oplossingen om daaruit te komen. En zo de weg vrij te maken om tot harmonie met elkaar te komen. Voordat ik dat toelicht, zie je eerst wat diep luisteren je geeft en wat ervoor nodig is van je zelf.
Ken je dat, als je jezelf niet door de ander gehoord of gezien voelt? Of het nu je baas, collega of partner is. Best vervelend, toch? Dan weet je ook hoe belangrijk het is dat een ander écht naar je luistert.
Als je dat van een ander verwacht, waarom zou je dat dan zelf niet naar een ander doen? Want, als iedereen op elkaar wacht om gehoord te worden en zelf niet naar de ander luistert, houd je zelf de polarisatie en kloof tot de ander instant.
Dus als je wél werkelijk naar de ander luistert, dan kom je dichter bij elkaar. Dan ontstaat er eerder wederzijds begrip. Dan is er geen bezwaard hart meer, maar opluchting en ontspanning. Dan kan er (hernieuwd) vertrouwen en harmonie ontstaan. Op elk niveau: met je gezin, familie of buren. Met je medewerkers, stakeholders en leidinggevenden. Met elkaar als volkeren.
Maar dat komt niet vanzelf. Het vraagt wel iets van je, maar dan levert het ook veel op.
Doe je dit niet, dan draag je eerder bij aan instant houding of versterking van de polarisatie met anderen. Het is net als met autorijden. Iemand gaat bumperkleven. Hij of zij is begonnen, maar wat doe jij zelf eigenlijk daarna? Langzamer rijden; remmen; langer voor de bumper-klever rijden dan noodzakelijk; middelvinger opsteken; raampje opendoen en schreeuwen; van de weg af rijden?
Je bent 100% verantwoordelijk voor werkelijk ál je eigen gedachten en gedragingen, ongeacht wat een ander doet.
“Je bent 100% verantwoordelijk voor werkelijk ál je eigen gedachten en gedragingen, ongeacht wat een ander doet”
Als je er klaar voor bent en je bent bereid om te doen wat er van je gevraagd wordt, kan de hemel voor je opengaan.
Zoals gezegd zijn er vier niveaus van oppervlakkig tot diep luisteren die elk hun eigen valkuilen en oplossingen kennen.
Luisteren begint met dat je stil bent en de ander hoort. En da’s soms best moeilijk als je emotioneel bent, je geraakt voelt of je gelijk wilt halen. Wat daarbij helpt is dat je tijdens het gesprek met een ander bewust bent of je zelf uitgebreid aan het woord bent. Hoeveel spreekruimte geef je eigenlijk aan de ander? Hoe vaak interrumpeer je de ander? Hoe vaak nodig je de ander uit i.p.v. je eigen verhaal te houden?
Let ook op kapstok-gedrag. Dat is wanneer je iemand aanhoort, wat je herkent, je raakt of zelf iets over wilt zeggen. Voordat je het weet hang jij je eigen verhaal op aan het verhaal van de ander, aan diens kapstok. En weg is het luisteren en laat je de ander in de kou staan.
Een iets dieper niveau van luisteren ontstaat als je aan de ander laat merken dat je hem of haar volgt, ook wel ‘actief luisteren genoemd. Een basis communicatievaardigheid waar ik de eerste jaren van mijn loopbaan tientallen trainingen heb gegeven. Non-verbaal ben je stil en geef je de ander ruimte, knik je of hum je positief als gasgever aan de ander om door te praten. En je houding spreekt betrokkenheid naar de ander uit. Verbaal stel je open vragen, vraag je door waardoor je meer weten komt over de motivaties van de ander, en geeft je tussentijdse samenvattingen wat je meende van de ander begrepen te hebben. Daardoor voelt de ander zich eerder gehoord.
Essentieel hierbij is dat je de non-verbale signalen van de ander goed waarneemt waar je op doorvraagt, omdat daaruit vaak blijkt wat iemand werkelijk vindt. Als iemand fronsend zegt: “is goed hoor”, vraag dan door op waarom hij of zij fronst. Als iemand bozig zegt: ”okay dan”, maak dan de opmerking: ”je klinkt wat bozig, wil je het eigenlijk wel?” Dan kom je dieper bij de kern van wat iemand werkelijk vindt.
Volgens onderzoek blijkt dat 7% van de verbale communicatie bepaald wordt woorden, 35% door de toonzetting en 55% door al het resterende non-verbale. Mijdt dus mails en apps waarbij die signalen je makkelijk kunnen ontgaan, maar pak de telefoon of bezoek elkaar om tot harmonie te komen.
“Mijdt mails en apps, maar pak de telefoon of bezoek elkaar om tot harmonie te komen”
Actief luisteren brengt alleen echt harmonie als het authentiek en oprecht geïnteresseerd wordt gebracht. Valkuil hierbij is dat je gekeurd luistert en de woorden van de ander niet echt respecteert. En dat je sociaal-wenselijk luistert of hoffelijke woorden gebruikt als beleefdheidsvorm en saus, terwijl je eigenlijk niet echt de ander wilt horen.
Open luisteren wordt gesaboteerd als je ego ongemerkt met je aan de haal gaat. Het is het ‘ik’ waarmee je je identificeert.
Als je je bijvoorbeeld sterk identificeert met een religie en de jouwe verheft als beter of zaligmakender maakt dan een andere-, dan sluit je de ander uit. Zo was ik onlangs verrast door een vriend van me die als Christen alle doden en wantoestanden in Gaza door het Israëlisch regime volledig afdeed als leugens van de media. De barmhartige Samaritaan was even zoek. Open luisteren op dat moment ook even.
Een grote uitdaging ligt ook als je te maken hebt met cultuurverschillen. Te sterke identificatie met je eigen cultuurkenmerken en -gedragingen gooien vaak roet in het eten en kunnen zakelijke relaties miljoenen kosten. Professor Fons Trompenaars weet dit haarfijn en wetenschappelijk te verantwoorden in zijn onderzoeken en boeken. Het ontstijgen va deze dilemma’s wordt onder andere gerealiseerd door integratie van die andere cultuur in jezelf! Wordt voor een deel de Chinees in contact met Chinezen. En bruggen brengen je naar de ander.
Als je eigen ego in het geding komt, komen er ego-filters die diep luisteren en harmonie blokkeren. Bijvoorbeeld, wanneer woorden van de ander je niet uitkomen, als je het ergens mee oneens bent, of als het geen toegevoegde waarde voor jou lijkt te hebben. Echt luisteren kost je dan je eigen belang, wat je denken regeert.
‘Echt luisteren kost me mijn eigen belang’
Volgens de grondleggers van ‘The Psychology of Selves & Voice Dialogue’ (Hal & Sidra Stone), waar ik door opgeleid ben in de USA, kun je je eigen ego ook zien als een samenspel van sub-personen. Anders gezegd, als een autobus die meestal onbewust aangestuurd wordt door je eigen ego-passagiers. Als bepaalde ego-passagiers sterk de overhand nemen, kun je de eerdere vaardigheden toepassen wat je wilt, het zal niet werken.
Als je innerlijke pusher het stuur van je overneemt, kan er een tsunami aan woorden komen wat de ruimte voor de ander ontneemt. Als je ‘instinctieve kant’ als ego-passagier het onbewust van je overneemt, dan uit je je verbaal passief, of actief, agressief. Dan geeft je commentaren als: ‘dat moet je maar in het toilet doen’. Als je ‘inner judge’ aan het stuur is, heb je negatieve oordelen over wat de ander zegt of denkt gezegd te hebben en luister je gekleurd. Zoals ik onlangs nog mocht ervaren bij iemand die me vertelde dat ik een hele domme keuze had gemaakt. En weg was zijn open luisteren. Als je ‘innerlijke patriarch’ je drijft, stel je je openlijk of heimelijk boven de ander. De woorden dan de ander doe je dan als luisteraar vanbinnen af als minder waar of belangrijk dan je eigen gedachten en woorden. Functioneel ‘eigen-wijs’ wordt dan hardnekkig eigenwijs en deze fnuikende volharding creëert afstand.
In al deze gevallen is er vaak sprake van een vals zelfbeeld. Onder de oppervlakte voelt de andere gesprekpartner waar je naar luistert op die momenten dan vaak geen echte bereidheid bij je. Als effect zorgt het er ook voor dat anderen geen oprechte en eerlijke feedback (meer) aan je gaan geven (zelfs als je het netjes gevraagd hebt). Ze denken namelijk dat het toch geen zin bij je heeft en je wordt als té eigenwijs en niet echt open gezien.
De invloed van je eigen ego zie je als luisteraar vaak zelf niet omdat het onder je eigen oppervlakte afspeelt. Laat staan dat je het toegeeft. Dus je hebt al een reuzestap naar echte harmonie gemaakt als je het herkent en bovenal erkent van je zelf. Ben je bereid je eigen ego-krenking te accepteren? Als je de moed hebt om dit ruiterlijk te erkennen, dan bouw je een brug van werkelijk verbinding naar de ander.
Wat je vervolgens kunt doen, is je eigen doseren, door het tegenovergestelde in je ego uit te nodig om aan tafel te zitten met de ander. Veel verandert vaak als je voor 10% niet voornamelijk je ‘pusher, instinctieve kant, judger en patriarch’ laat spreken, maar bijvoorbeeld de andere ego-passagiers in je ego-bus dan meer en langer in het gesprek en in je manier van luisteren uitnodigt. Zoals je ‘innerlijke pleaser’ die oprecht naar de ander luistert en echt empatisch kan inleven. Of je ‘zijns’-kant die in stilte de ander helemaal aanwezig kan laten zijn. Verdere ontwikkeling door de methode van ‘Voice Dialogue’ kan stelselmatig wonderen van verbinding opleveren met de ander.
Als we nog een laag dieper willen luisteren, dan kom je uit bij je ziel. Het ‘echte, ware zelf’ in je. Daar waar je diep, open, krachtig én kwetsbaar contact maakt met de ander. Kun je de ziel van ander ontmoeten en geef je ruimte aan het bestaansrecht van die ander i.p.v. voornamelijk je zelf. Als dát gebeurt, dan laat je echt binnenkomen wat ander zegt en kan je zelf oprecht ontroeren; je luistert dan intens naar de ander. De ander voelt zich veilig om zijn of haar hele hebben en houwen met je te delen. De ander voelt zich echt gehoord en is als balsem voor de ziel.
Een valkuil is dat je zelf diep geraakt bent over wat die ander zegt of doet, of gedaan of gezegd heeft. Zeker als het niet zo leuk is wat je als luisteraar hoort. In je eigen zielenkwetsuur bijt je dan van je af, of sluit je je af en speel je een sociaal wenselijk toneelstuk. Als gevolg blijf je denken over de ontgoocheling die de ander je lijkt aangedaan te hebben en blijft door resoneren in je. Van werkelijke verbinding en vertrouwen is dan geen sprake, omdat je je eigen zielenpijn (vanzelf niet gehoord of gezien te zijn) nog niet geheeld hebt.
Een tweede valkuil waar ik zelf wel eens in stap is die van de over-bevlogen ziel: té gepassioneerd, té enthousiast, vol elan. Dan kun je zo opgaan in het bezielde contact dat je signalen bij de ander ontgaan. Zoals dat ik bij een retraite ‘Inner Nature’ in de Ardennen die ik begeleide zo opging in mijn verhaal, dat ik vergat dat ik te lang doorging en mensen niet zag gapen. Weg was mijn luisteren naar mijn deelnemers.
Als bezieling samengaat met ego-identificaties kan het destructieve vormen aannemen. Dan kun je je in je eigen felheid, gelijk of geloof verliezen. Dan sta je echt niet meer open voor luisteren naar de ander. De rigide oogkleppen vernauwen je blik op de ander. Zelfs de feiten van de ander wil je dan niet echt horen of onder ogen zien. Adviezen en oprechte feedback van de ander bagatelliseer je of schuif je dan makkelijk aan de kant. Je ’denkt’ dan ook op die momenten dat ‘anderen mensen’ te makkelijk adviezen van anderen opvolgen en zogenaamd verraad plegen aan hun eigen ziel en autoriteit, maar jij zelf zeker niet. Vanuit die illusie jakker je door met je eigen rotsvaste geloof, zogenaamde innerlijke kracht en ‘valse’ autoriteit die meer aan relaties stuk maakt, dan velen van ons willen zien gebeuren.
Hoe kun je je ziel optimaal inzetten in het dieper luisteren naar de ander? Als je bewust bent van de genoemde valkuilen heb je de halve wereld gewonnen. Durf toe te geven dat je zelf even te veel liet gaan en geef vervolgens of later ruimte aan de ander. Vraag de ander wat hem of haar werkelijk raakt, echt motiveert, eigenlijk vindt van iets.
De ziel komt vaak sneller aan het woord als je de volgende woorden gebruikt: liefst, eigenlijk, echt, puur, wezenlijk, werkelijk, waarachtig, oorspronkelijk, origineel, natuurlijk. Vraag naar het diepere verlangen wat in iemand sluimert, de emotionele pijn die de ander al een tijd met zich meedraagt of de oorspronkelijken talenten en dromen die geleefd willen worden. En je krijgt een gesprek waar hart en ziel tot hun recht komen.
Er is een nóg diepere en omvangrijkere dimensie waar vanuit je naar de ander kunt luisteren. Dat is het universele bewustzijn en de creatieve bron waar vanuit alles voortkomt en naar toe gaat, die je ook wel als ‘spirit’ kunt benoemen. Klinkt zweverig, vind je niet? Totdat je realiseert dat luisteren vanuit deze dimensie gekenmerkt wordt door een aantal hele concrete kwaliteiten. Laat ik er enkele noemen waar je direct gebruik van kunt maken.
Luisteren vanuit spirit gaat voorbij aan luisteren vanuit een onbewust ego en een gekwetste ziel. Op dit niveau ben je je bewust van de impact van je eigen geraaktheid, zielenpijn en ego die je gedrag als luisteraar drijft. Dan ben je vrijer om je eigen onopgeloste werk niet op de ander te projecteren. Dan reageer je niet vanuit frustratie omdat je eigen verwachting niet door de spreker is waargemaakt. Je constateert slechts en ziet de gevolgen, zonder een enkel oordeel naar de ander of je zelf.
De spreker tegenover je voelt energetisch of je ‘schoon van binnen’ bent waardoor de hemel in het contact kan opengaan.
Als je als luisteraar luistert naar de ander vanuit spirit, dan zijn er geen verborgen agenda’s of geheimen. Dan is er geen angst, schaamte of schuld om iets in het contact met de ander te verliezen. Dan is er vol-ledige transparantie in de woorden- en energie-uitwisseling met de ander. Je luistert vanuit een kinderlijke onschuld waar vanuit ruimte en vertrouwen is om alle licht- en schaduw kanten onder ogen te zien en te verwoorden. Zoals bij de biecht in de kerk waarbij – als het goed is – zó geluisterd wordt. En de spreker zich vervolgens voelbaar opgelucht de deur uitloopt als alles wat dwarszat ter sprake kwam. Alsof er een donkere wolk is opgelost en zon is gaan schijnen vanbinnen.
Die helderheid en impact bereik je als luisteraar als je zelf je eigen licht- en schaduwkanten grondig kent en open bent.
Spirit sluit niets uit want alles komt daar vandaan en gaat ernaar terug. Alleen ego zorgt voor exclusie. Vanuit deze houding voelt de geluisterde vrijheid helemaal zichzelf te zijn, waardoor veel meer essentiële informatie op tafel komt.
“Alleen ego zorgt voor exclusie”
Spirit kent geen openlijke- of heimelijke hiërachie. Die kent geen pyramide-structuur als ego-matrix waarbij er mensen aan de top staan. Nee, die maakt daar onherroepelijke korte metten mee. Als luisteraar neem je dan ook niet het gesprek over om vooral je eigen zogenaamde belangrijke kennis te delen. Als luisteraar stel je je juist in dienst van het verhaal van de ander. Ongeacht de ervaring, afkomst, opleidingsniveau of wat dan ook, je kijkt louter en alleen als luisteraar naar ‘de mens’ die tegenover je zit. Die oprechte houding opent deuren in het contact met de ander.
“Spirit kent geen hiërachie”
Op dit niveau is er geen enkel oordeel over ander in je denken of (verbaal) gedrag. Er is geen emotionele lading van felheid, cynisme of wat dan ook. Je luistert met ‘Spock-oren’ uit de serie- of filmreeks Star Trek, waarbij je hooguit af en toe concludeert met het woord: ‘fascinating’. Vanuit een onderzoekende geest die verder wil weten en leren vraag je verder door vanuit nieuwsgierigheid. Niet alleen wordt die oprechte interesse van jou als luisteraar door de spreker gewaardeerd, het laat ook zien dat je oprecht de achterliggende motivatie wilt leren kennen om de ander echt te begrijpen wat vaak tot meer harmonie leidt.
Ook al ben je het als luisteraar niet eens met de ander, je blijft oprecht vriendelijk (niet sociaal wenselijk gespeeld, maar verbonden met je hart, welgemeend). Zoals Barack Obama toonde toen hij een felle reactie uit het publiek achter zich kreeg. In plaats van door te gaan met zijn speech, draaide hij zich om. Niet om een felle reactie terug te geven wat je wel eens ziet, maar hij zei: ‘je bent gepassioneerd en maakt je zorgen over dat mijn plannen je zouden kunnen schaden’. Als luisteraar maakte hij een brug in plaats van een muur met de ander.
“Spirit kent geen muren”
Spirit luistert vooral naar de energie waar van uit iets te horen valt, niet zozeer de tijdelijke vorm waarin het genesteld is. Daarom kun je luisteren naar mensen, maar wat te denken van vogels. Stel je eens voor dat er helemaal geen vogels op deze aarde zou zijn. Beeld het je eens voor een minuut even in. Er is zo veel meer om naar te luisteren. Vele inheemse volkeren die ik op mijn reizen bezocht heb, hebben het daarom ook over luisteren naar het hart van Moeder Aarde en haar ritme. Middels drumming-ceremonie ervaren ze vaak een diepe verbinding. Hiervanuit wordt een diep respect gevoeld voor de Aarde die als tijdelijke gastvrouw het leven hier voor je mogelijk maakt. Iets wat velen van ons simpelweg vergeten zijn.
Spirit dient zich ook in je luisteren aan als intuïtie ruimte krijgt. Zoals ik bij een recente coaching ervoer waarbij een Senior Onderzoeker van een Ministerie uiteindelijk iets met dieren wilde gaan doen. Voordat dit ter überhaupt ter sprake was gekomen, deelde ik dat ik telkens beelden van katten en andere dieren bij haar kreeg. Ze ging helemaal ‘aan’. Direct daarop deed ik een voice dialogue sessie waarbij we met het deel van haar dierenliefhebber gingen praten. Ze zat bij het balkon met een open deur en letterlijk op dat moment kwam er een duif aanvliegen die op 70 cm. drie minuten lang aan haar voeten bleef zitten. Wat een kosmische knipoog. Immers, vanuit spirit is alles met alles verbonden, alleen zien we het niet altijd.
Je hebt gezien dat er vier dimensies van diep luisteren zijn die allen hun eigen valkuilen en oplossingen hebben. Als je echt bereid bent blijvend naar alleen jezelf als luisteraar te kijken en écht naar de anderen te luisteren, dan ligt harmonie aan je voordeur.
Voor luisteren heb je echter wel de ander nodig aanwezig te zijn. Door te veel ego of een gekwetste ziel kan het zijn dat de ander er (nog) niet aan toe is om een dialoog met je aan te gaan. Laat waaien, houd de deur altijd op een kier, en nodig uit ook al word je uitgestoken hand niet altijd aangenomen. Iedereen heeft zijn eigen tempo van ontwikkeling. Richt je dan op anderen die de moed hebben dat wel te doen en maak zo harmonie met hen die dat wel willen en kunnen. De wereld om je heen wordt er een stuk mooier van.
“Hoe dieper je luistert, hoe mooier het wordt”
Probeer ‘diep luisteren’ eens vaker uit. Doe het niet als eenmalige daad, maar zie het als een proces waar je op steeds dieper niveau kunt groeien en echt tot elkaar kunt komen.
Ik wens je bovenal veel plezier in deze ontdekkingsreis en het mooie wat als luisteraar tot je kan komen.
#diepluisteren #actiefluisteren #psychologyofselves #voicedialogue #persoonlijkinspirerendleiderschap #persoonlijkleiderschap #leadership #leadershipdevelopment #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching #martinthoolen #awarenessatwork
Doe ik wat ik écht wil en kan? Waar draag ik éigenlijk aan bij? Wat doe ik hier eigenlijk? Is dit alles? Vragen die ik steeds vaker krijg van mijn klanten.
In deze soms duistere wereld verliezen we wel eens onze éigen zingeving en positiviteit. Wil je weten hoe jouw werk en leven positiever wordt en daadwerkelijk (verder) kan bijdragen aan een betere wereld?
Ontvang direct een GRATIS promo-exemplaar van het boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap – voor effectiever werken, zinvol leven en een beter wereld’. Vul alleen je naam en emailadres in en je kunt de PDF gelijk downloaden. Klik hier en scroll ietsje naar beneden naar het oranje invul-vak: https://martinthoolen.com/publicaties/
“Absolute aanrader! Prachtig diepgaand en heel praktisch! Een meesterwerk. Inspirerend én down-to-earth. Ik wou dat ik dit in mijn jeugd al had geweten. Op m’n lijf geschreven! Wat een prachtig boek! Heel waardevol!” (reacties van lezers).
#persoonlijkleiderschap #persoonlijkinsirerendleiderschap #leadership #leadershipdevelopment #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #spiritedpersonalleadership #Executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #loopbaanontwikkeling #loopbaancoaching #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching
Er even tussen uit. Bijgetankt. Heerlijk…En nu?
Voor je het weet ben je je vakantie alweer vergeten. Toch?
Je agenda en mailbox stromen over, deadlines dienen zich aan, en ongemerkt zit je weer midden in de dagelijkse hectiek.
Wil je dit keer voorkomen dat je in de valkuil van te veel werkdruk belandt? En met plezier én positieve energie blijft werken?
Na 35 jaar ervaring in training en coaching op ook het gebied van werkdruk, duurzame inzetbaarheid en re-integratie, deel ik graag mijn beste tips met je.
Je begint na je vakantie aan het werk vol met energie. Maar dan komt de stroom op gang:
En voor je het weet, voel je je na drie weken alweer moe. Je vraagt je af:
Waar is mijn energie gebleven? Hoe houd ik de vlam brandend?
Alles is energie. Jij ook. Je lichaam is slechts een tijdelijke container van energie. Hoe meer energie je geeft, des te meer je het moet aanvullen. Net als bij een auto. Die kan ook niet verder zonder brandstof, of zonder regelmatig onderhoud zonder vast te roesten.
“Alles is energie”
Dus moet je af en toe gewoon bijtanken. Meestal doe je dat in vakanties. Door niet te denken, maar gewoon te ‘zijn’. Je energie is ongemerkt weer helemaal aangevuld.
Terug op het werk verdwijnt dat vaak naar de achtergrond. Om vervolgens een marathon aan werk te lopen, waarbij de vakanties de eindstrepen zijn. Uitgeput ga je weer weg op vakantie om bij te komen, om daarna weer hetzelfde te doen. En soms werk je dan door totdat je er bijna bij neervalt. En je ‘denken’ blijft maar onophoudelijk ‘aan’ staan. Zoals s’-avonds piekeren over je werk.
Een gezonde werk-privébalans kun je onderhouden op drie niveaus:
Uit © 2022: Persoonlijk Inspirerend leiderschap (Martin Thoolen): Model Persoonlijk Inspirerend Leiderschap TM
Je ontlast je zelf als je effectiever en efficiënter werkt door time- en stressmanagement. Probeer de volgende tips eens uit:
TIP 1: STEL DE JUISTE PRIORITEITEN
Voordat je iets doet wat je vindt dat je móet doen, stel je zelf de volgende vier vragen en doe het eens anders:
1. Waarom moet dit gedaan worden?
2. Waarom Ik?
3. Waarom nu?
4. Waarom zo?
TIP 2: PLAN LUCHT EN PAUZEER REGELMATIG
Plan minimaal 20% lucht in je agenda. Onvoorziene zaken en pauzes maken dat je eigen planning niet onder druk komt te staan. Zorg dat je na 1,5 uur een korte pauze neemt en van je werkplek even weggaat. Die afstand geeft vaak meer lucht en ontspanning. Ongemerkt tank je bij.
TIP 3: DELEGEER
Vraag een ander een taak van je over te nemen. Durf een ander te bezwaren als het je eigenlijk te veel wordt.
TIP 4: LUISTER EN HANDEL NAAR JE LICHAAM
Je lichaam is een briljante stress-scanner. Het wijst feilloos aan of je richting overspannenheid of burn-out gaat: chronische vermoeidheid, piekeren, slecht slapen, fysieke klachten en veel meer. De vraag is niet zozeer of je het registreert, maar bovenal of je je lichaamssignalen érkent. Durf daarna gezonde grenzen te stellen voor wat je lichaam van je vraagt.
“Je lichaam is een briljante stress-scanner”
TIP 5: BEWEEG
Geef je zelf een gezonde schop onder je kont. Onderzoek toont namelijk aan dat beweging de negatieve effecten van stress vermindert en bijdraagt aan een positieve stemming en betere mentale gezondheid.Een half uur wandelen elke dag; of yoga doen; of naar sportschool gaan, het helpt allemaal.
Eén van de manieren hoe je kunt kijken naar je ego, is dat je een bus bent met verschillende ego-passagiers die onbewust het stuur van je over nemen. Als de pleaser het overneemt, doe je alles wat je denkt waar een ander behoefte aan heeft. Als de pusher aan het rijden is, dan moet je van alles blijven doen, zonder te stoppen. En de perfectionist genereert topkwaliteit en schoonheid-in-de-vorm, maar kan je ook veel extra tijd kosten waardoor je in de knel komt.
Deze drie ego-krachtpatsers (pleaser, pusher en perfectionist) zijn favoriet bij werkgevers, want wat je voor hen doet is veel en goed in ruil voor beloning en waardering. Niks mis mee, alleen zijn deze 3 P’s tegelijkertijd ook de grootste uitputtingsbronnen.
TIP 6: DOSEER JE INNERLIJKE PLEASER, PUSHER EN PERFECTIONIST
Doseer de drie ego-passagiers door het toelaten van het tegenovergestelde.
1. Durf gezonde grenzen te stellen en daardoor onaardig te zijn
2. Neem tussentijds meer ontspanningstijd op de dag en in de week om bij te tanken
3. Laat je perfectie wat losser en vraag eventueel een ander om de kwaliteit van je werk te bewaken.
De basis van je vitale energie is je bezieling. Want als je doet wat je bezielt, ben je aangesloten op een veel grotere bron van onuitputtelijke energie: bewustzijn of spirit. Soms kun je sleutelen aan de buitenkant (met gedrag, time- en stressmanagement) en blijft er toch een structurele energielek. Het blijft knagen dat je niet helemaal lekker in je werk zit.
Soms werk je een tijd op vruchtbare, uitgedroogde of zelfs op toxische grond. Bij uitgedroogd is er gebrek aan uitdaging en inspiratie voor je. Bij toxische grond kruipt het onder je huid en houd je werk je s’-avonds meer bezig dan je wenst. En dan is het belangrijk om wakker te zijn, want: alle systemen en relaties die geen ruimte geven aan het bestaan én de unieke expressie van de ziel, zetten de ziel gevangen en kunnen je lichaam ernstig ziek maken.
“Alle systemen en relaties die geen ruimte geven aan het bestaan én de unieke expressie van de ziel, zetten de ziel gevangen en kunnen je lichaam ernstig ziek maken”.
Daarom door je er goed aan om af en toe je eigen loopbaan/huidige functioneren onder de loep te nemen en te herijken.
TIP 7: HERIJK JE BEZIELDE LOOPBAAN
Stel je zelf de volgende vragen en antwoord oprecht vanuit hart en ziel:
1. Doe ik nu wat ik wil en kan?
2. Kom ik hier tot mijn recht?
3. Ben ik blij met het werk?
4. Krijg ik energie van mijn werk?
5. Wat vertellen mijn dromen me? (nieuwe tips hiervoor in blog; https://martinthoolen.com/nieuwe-loopbaanstap-gebruik-je-dromen/)
6. Wat zou ik anders doen als mijn bezieling meer de ruimte krijgt?
Als je ziel aan het woord is, herken je dat vaak aan de volgende woorden die in je gedachten omgaan: eigenlijk, liefst, echt, werkelijk, wezenlijk. Besluip jezelf op wat er wérkelijk in je omgaat en durf nieuwe, weloverwogen keuzes te maken. Want soms is het laf om te gaan, maar soms is het laf om te blijven (Peter Delahay).
“Want soms is het laf om te gaan, maar soms is het laf om te blijven”
(Peter Delahay)
Wat kun je doen om vitaal te blijven werken na je vakantie?
Blijf niet wachten tot de volgende vakantie om weer op te laden.
Bouw oplaadmomenten in, elke week en elke dag, zodat je met plezier, energie en focus kunt blijven werken.
Wil je meer weten wat je kunt doen? Check out hier coaching van burnout en duurzame inzetbaarheid.
Ik wens je een energiek en positief vervolg van je werkjaar.
© 2025: Martin Thoolen
#werkdruk #burnout #overspannen #stressmanagement #timemanagment #duurzameinzetbaarheid #re-integratie #leadership #leadershipdevelopment #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #loopbaanontwikkeling #loopbaancoaching #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching #psychologyofselves #voicedialogue #persoonlijkinspirerendleiderschap #persoonlijkleiderschap
“Als spirit doorkomt, wordt de dader-slachtoffercyclus doorbroken en lossen individuele en collectieve karma’s en trauma’s op. Door dialoog, vergeving, tolerantie, begrip, erkenning en oprechte excuses, kan de ziel helen en kunnen we weer bij ons zelf en elkaar komen”.
Wil je weten hoe dat realiteit kan worden? Zie: https://martinthoolen.com/publicaties/, en download een gratis promo-exemplaar.
#leadership #leadershipdevelopment #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #Executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching #conflictmanagement #conflicthantering #peace #nowar
Dromen blijken een bijzonder waardevolle informatiebron voor je loopbaanontwikkeling te zijn. En in sommige gevallen zelfs het beste kompas. Dat blijkt uit de 35 jaar dat ik met duizenden klanten hier mee werk. Wil je ook weten hoe dat werkt en hoe je dat voor jezelf kunt toepassen? ‘Check it out’ en laat je verassen door de intelligentie van je eigen verborgen ‘psyche’, of die van je klanten.
Wie kent het niet wat je ooit in je loopbaan meemaakt:
Je ziet geen uitdaging meer en je doet jouw werk op routine. Je weet gewoon niet welke kant je precies met jouw loopbaan op wilt. Je hebt je baan verloren of dreigt die te verliezen. Je bent je manager zat en die blijft zitten. Je bent in conflict geraakt bent met je leidinggevende of RvC. Je wilt gewoon iets anders, iets waar je wel goed uit de verf komt. Je zit in een toxische werkomgeving. Je zou wel eens iets heel anders willen. Kortom, je kompas is (even) zoek en je loopt eigenlijk met je ziel onder de arm.
Hoe vind je nieuwe richting in je loopbaan?
Om uit te vogelen wat een goed vervolg voor je is, wil je iets vinden wat bij je past. Het blijkt namelijk dat je structureel het beste plezier hebt en optimaal tot je recht komt in je baan, als dat wát je moet doen:
Om te kijken wat je kunt, kun je grofweg naar drie aspecten kijken: de actuele kennis die nodig is voor je functie; de vereiste taakgerichte- én gedragsgerichte competenties. Om de ‘gepaste’ baan te vinden is er genoeg lef, moed en zelfvertrouwen om je loopbaanstap te zetten. Of nog niet, waarvoor je dan nog iets extra’s moet ontwikkelen of effectiever leert omgaan met je belemmeringen.
Om in beeld te krijgen wat je kunt, zijn er diverse adequate assessment tools, zoals vereiste diploma’s, vragenlijsten (die bijvoorbeeld aspecten van je persoonlijkheid in kaart brengen), selectiegesprekken; assessment oefeningen, zoals rollenspel oefeningen of het beantwoorden van praktijkcases, etc.
“Maar past datgene wat je goed kunt en durft, ook écht bij je?”
Misschien is dit wel één van de grootste valkuilen waar in loopbaantrajecten soms overheen gesurft wordt. Stel dat je weer iets nieuws gaat doen wat je goed kunt en goede ervaring mee hebt gehad. Je CV geeft daar getuige van. Voor je het weet doe je meer van hetzelfde en blijft er iets onvervuld in je wat later weer de kop opsteekt. Je bent over een andere, wezenlijke stem van jezelf heen gefietst: je ziel.
Om te kijken waar je van nature goed in bent én waar je naar verlangdmoeten we een stuk dieper graven dan onze ego- (en persoonlijkheids-)kwaliteiten ons ingeven en kijken naar wat je werkelijk bezielt. Eén van de manieren om zicht te krijgen op wat je bezielt, zijn dromen. Waarom?
In wezen is alles-met-alles verbonden (op spirit-niveau), zoals je ziet in mijn boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap’. Lichaams-loze zielen zijn verbonden met lichaams-bewoonde zielen; mens met dier, plant en aarde; eb met vloed; inspanning met ontspanning; én dag- met nachtleven. Onze psyche is zo intelligent dat dromen in symbolentaal sleutels aanreiken die nieuwe deuren in je loopbaan openen. Ze zijn een toegangspoort tot je onderbewuste wat je kan helpen.
“Onze psyche is zo intelligent dat dromen in symbolentaal sleutels aanreiken die nieuwe deuren in je loopbaan openen”.
Alleen neem je misschien niet altijd ‘even’ de tijd om de rijkdom van je dromen aan te boren, omdat je ze niet snel direct kunt plaatsen.
Carl Gustav Jung heeft baanbrekend werk verricht op het gebied van dromen en hun betekenis. Je kunt allerlei soorten dromen hebben, waarvan de ene meer betekenis voor je heeft dan een andere. In veel oude culturen worden dromen al eeuwenlang als waardevolle informatiedragers gezien, terwijl de moderne westerse mens zich daar soms van afgesneden heeft. Er zijn bijvoorbeeld de ‘dagelijkse verwerkingsdromen’, waarin je jezelf ziet in situaties die een relatie hebben met wat je overdag bezighield.
Je kunt ook angstdromen of ‘nachtmerries’ hebben, waarbij je bedreigende dingen meemaakt in je droom, zoals achternagezeten worden of ergens in vallen, of er kunnen oude, onverwerkte zaken naar boven komen.
Er zijn ook wensdromen, die gestalte geven aan wat je graag wilt meemaken in je leven of werk. Er zijn ook ‘voorspellende dromen’, waarbij je soms elementen uit de droom later in de dagelijkse realiteit ervaart.
Zo zijn er ook ‘repetitieve dromen’, die periodiek terugkeren, en ‘grote dromen’, die op een fundamenteel niveau een keerpunt in je leven of werk markeren of aankondigen. Hieronder zie je daar een voorbeeld van. En sommigen ervaren hun droom als een toegangspoort tot een andere dimensie, of voelen opeens contact met een ‘overleden’ dierbare. Er zijn ook combinaties van soorten dromen mogelijk.
Kortom, niet álle dromen geven je informatie over je loopbaan. De kans is echter groot, dat wanneer je in gedachten een tijd bezig bent met een loopbaanontwikkeling, betekenisvolle dromen zich aandienen. Zoals je hieronder ziet.
Laten we eens kijken naar drie voorbeelden over hoe dromen concreet je kunnen helpen.
Jan is manager bij een groot concern. Hij doet zijn werk goed, werkt hard en heeft hart voor de zaak. Hij vindt het alleen moeilijk om dingen uit handen te geven aan
zijn medewerkers. Daarnaast neemt hij weinig tijd voor zichzelf en zijn gezin en het thuisfront confronteert hem hier regelmatig mee. Hij slaapt vaak maar vijf uur per nacht, is al lange tijd erg moe en heeft last van RSI. Toch wil hij weer een stap hogerop maken in z’n werk, ondanks alle signalen.
Jans doel in een van mijn trainingen ‘Zelfmanagement/ Persoonlijk Leiderschap’ was dan ook: meer balans creëren tussen werk en privéleven. Hij vertelt van een droom die hij al elf jaar lang heeft en die bijna elke drie maanden terugkomt; een repetitieve droom. En nu ook weer tijdens de workshop. In de droom zit hij in een vliegtuig hoog in de lucht.
Hij zit zelf achter het stuur. Een van de motoren van het vliegtuig staat in brand. De brandstof lekt weg en het wordt steeds heter in het vliegtuig. Met alle macht probeert hij het toch nog goed te besturen. Met angstzweet wordt hij wakker.
Hij vertelde de droom met het zweet op zijn voorhoofd en ik vroeg hem wat er elf jaar geleden was gebeurd in zijn leven toen deze dromen begonnen. Wat bleek?
Elf jaar geleden had hij een zware baan aangenomen en eigenlijk was zijn werk de jaren daarna altijd (te) zwaar gebleven. Zijn pusher had jarenlang vele overuren gemaakt. Als hoogvlieger met maar één motor zou hij naar beneden kunnen storten en hij was inmiddels in de gevarenzone gekomen. Z’n brandstof (energie) was niet alleen in zijn droom, maar ook in werkelijkheid aan het opraken. Zeker toen hij de droom opnieuw vertelde vanuit het perspectief van het vliegtuig wat een deel van hem was. Hij vloog al jarenlang te hoog in zijn functie, wat hem veel stress opleverde.
Dit besef, dat als diepere waarheid aanvoelde, kwam zó bij hem binnen dat hij besloot dat het zo niet langer meer kon. Vervolgens nodigde hij zijn ontspannende zijnskant uit in zijn werk en leven. Weken later zag ik hem en had hij voor een andere functie gekozen, die hem minder druk opleverde. Hij straalde weer als vanouds.
Chantal is een jonge, talentvolle en ambitieuze vrouw die als Rijkstrainee binnen een Ministerie snel grote stappen maakt. Ze merkt echter dat ze leegloopt op de toxische werkomgeving waarin ze verkeert: veel collega’s in de kantoortuin blijven klagen; haar baas verandert continu van richting, die vooral aan haar eigen hachje denkt; en, projecten waar ze hard aan gewerkt heeft worden om politieke redenen zomaar van tafel geveegd. Omdat ze voor haar gevoel op jonge leeftijd bijna in een burn-out dreigde te raken, kwam ze bij mij in coaching.
Een collega Mark had al eerder afscheid genomen. Ze merkte dat ze daar wat jaloers op was en spiegelde deels haar eigen verlangen. En toen droomde ze.
Vanaf de 11deverdieping op haar kantoor stond ze naast haar collega Mark naar buiten te kijken. Daar was alleen een hele grote oceaan te zien. Toen ze inzoomde zag ze drie walvissen zwemmen die zo gracieus op de golven meedeinde en toch in de flow hun eigen koers gingen. Ze dacht even: ‘ik wou dat ik zo kon zijn’.
Op de protestplaats voor haar kantoor (waar altijd protesten tegen het beleid plaatsvinden) bleek een productiemachine te staan, waar de drie walvissen in terecht kwamen en vermalen werden.
Toen ze de droom vanuit het perspectief van de walvissen opnieuw vertelde, raakte ze diep verdrietig. Ze realiseerde sterker dan ooit tevoren dat haar ziel niet kan stromen in de huidige functie en omgeving waarin ze werkt. Een belangrijke push en energie voor haar om naar iets nieuws te kijken waarbij ze gericht kan ‘zwemmen’.
John loopt op zijn werk al een tijdje met zijn ziel onder zijn arm. Hij is al ruim tweejaar ‘unhappy’: te veel werkdruk, te weinig uitdagingen en groei, plus een demotiverende manager. Hij heeft een prachtig en uniek aanbod gekregen van een vriend om elders te werken. Alleen is dat dertig minuten meer reizen, wat hem nogal tegenstaat. Echter, op het moment dat hij ernaar neigt te kiezen voor zekerheid en reisgemak, krijgt hij weer een uitbrander van zijn manager. Hij blijft twijfelen, totdat hij op een dag zijn kantoor in wil lopen en zijn deur op slot blijkt, wat hij in al die jaren nog niet eerder heeft meegemaakt. Tot overmaat van ramp valt het notitieblok dat hij heeft meegenomen uit zijn handen op de vloer voor de deur. Er valt een bladzijde uit met onder op het woord ‘einde’. Hoe duidelijker kan je een knipoog uit de kosmos krijgen!
De volgende dag is John gewoon weer druk aan het werk. De lunchpauze wil hij eigenlijk overslaan om al zijn werk voor die dag af te krijgen. Maar iets in hem zegt dat hij even de deur uit moet. Zonder erbij na te denken loopt hij als vanzelf in de pauze zijn favoriete boekwinkel in, naast zijn kantoor. Zijn ogen gaan, ook als vanzelf, naar een boek dat direct voor hem ligt, getiteld ‘Zonder einde’, van ene Hans Korteweg. Nu breekt zijn klomp en direct schiet de gedachte door hem heen: is mijn huidige baan zonder einde?
Diezelfde avond mijmert hij over wat er allemaal gebeurd is en hij laat zijn gevoelens sudderen. Maar moet hij nu echt gaan stoppen met zijn baan? Opeens realiseert
hij zich dat hij veel is kwijtgeraakt in zijn huidige baan, wat hij tot nu toe heeft gebagatelliseerd. Nieuwe, interessante uitdagingen die hem beloofd waren, zijn hem de laatste twee jaar ontnomen. Meer en meer is hij voor het karretje gespannen om taken uit te voeren waar zijn hart helemaal niet lag. Daar kwamen dan nog het structurele gesnauw van zijn baas en de verhoogde werkdruk bij.
De volgende ochtend wordt hij badend in het zweet wakker uit een droom waarin hij vastlag aan kettingen in een gevangenis, met zijn baas als cipier. In zijn cel deed hij elke dag de gebruikelijke bezigheidstherapie door schroeven en knutselspullen te sorteren.
Hij realiseert zich dat dit beeld precies weergeeft hoe hij zich het laatste jaar op zijn werk heeft gevoeld: als slaaf van zijn baas. Hij deelt al zijn bevindingen
en gevoelens met zijn partner en die vraagt hem wat hij nu ‘deep-down’ écht wil, waardoor hij opeens volschiet van verdriet. Hij besluit nu toch echt te stoppen met zijn huidige baan en de nieuwe aan te nemen. Een juk van last valt van hem af. Na een half jaar in zijn nieuwe baan blijkt hij weer als vanouds fluitend naar zijn werk te gaan.
Alle drie de dromen waren voor van mijn klanten hét keerpunt om een nieuwe loopbaanstap te maken die hun basaal meer plezier, energie, balans en effectiviteit gaven.
Wil je zelf eens kijken wat de droom je te vertellen heeft, probeer ze dan te onthouden en nader te onderzoeken. Hier zijn wat praktische tips.
(Deze oefening komt uit het boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap – M. Thoolen).
Neem eens een kijkje bij:https://martinthoolen.com/service/loopbaancoaching/
#leadership #leadershipdevelopment #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #Executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling #loopbaanontwikkeling #loopbaancoaching #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching
