Nieuwe loopbaanstap? Gebruik je dromen!

Door Martin Thoolen,
geplaatst op 22 april 2025.
Lezen in 9 minuten.

Dromen blijken een bijzonder waardevolle informatiebron voor je loopbaanontwikkeling te zijn. En in sommige gevallen zelfs het beste kompas. Dat blijkt uit de 35 jaar dat ik met duizenden klanten hier mee werk. Wil je ook weten hoe dat werkt en hoe je dat voor jezelf kunt toepassen? ‘Check it out’ en laat je verassen door de intelligentie van je eigen verborgen ‘psyche’, of die van je klanten.

Optimaal tot je recht komen in je baan

Wie kent het niet wat je ooit in je loopbaan meemaakt:
Je ziet geen uitdaging meer en je doet jouw werk op routine. Je weet gewoon niet welke kant je precies met jouw loopbaan op wilt. Je hebt je baan verloren of dreigt die te verliezen. Je bent je manager zat en die blijft zitten. Je bent in conflict geraakt bent met je leidinggevende of RvC. Je wilt gewoon iets anders, iets waar je wel goed uit de verf komt. Je zit in een toxische werkomgeving. Je zou wel eens iets heel anders willen. Kortom, je kompas is (even) zoek en je loopt eigenlijk met je ziel onder de arm.

Hoe vind je nieuwe richting in je loopbaan?

‘Tools’ en valkuil bij Loopbaanontwikkeling

Om uit te vogelen wat een goed vervolg voor je is, wil je iets vinden wat bij je past. Het blijkt namelijk dat je structureel het beste plezier hebt en optimaal tot je recht komt in je baan, als dat wát je moet doen:

  • je goed kunt én;
  • je graag wilt en van nature goed in bent én;
  • je durft te doen.

Om te kijken wat je kunt, kun je grofweg naar drie aspecten kijken: de actuele kennis die nodig is voor je functie; de vereiste taakgerichte- én gedragsgerichte competenties. Om de ‘gepaste’ baan te vinden is er genoeg lef, moed en zelfvertrouwen om je loopbaanstap te zetten. Of nog niet, waarvoor je dan nog iets extra’s moet ontwikkelen of effectiever leert omgaan met je belemmeringen.

Om in beeld te krijgen wat je kunt, zijn er diverse adequate assessment tools, zoals vereiste diploma’s, vragenlijsten (die bijvoorbeeld aspecten van je persoonlijkheid in kaart brengen), selectiegesprekken; assessment oefeningen, zoals rollenspel oefeningen of het beantwoorden van praktijkcases, etc.

“Maar past datgene wat je goed kunt en durft, ook écht bij je?”

Maar past datgene wat je goed kunt en durft, ook écht bij je?

Misschien is dit wel één van de grootste valkuilen waar in loopbaantrajecten soms overheen gesurft wordt. Stel dat je weer iets nieuws gaat doen wat je goed kunt en goede ervaring mee hebt gehad. Je CV geeft daar getuige van. Voor je het weet doe je meer van hetzelfde en blijft er iets onvervuld in je wat later weer de kop opsteekt. Je bent over een andere, wezenlijke stem van jezelf heen gefietst: je ziel.

Om te kijken waar je van nature goed in bent én waar je naar verlangdmoeten we een stuk dieper graven dan onze ego- (en persoonlijkheids-)kwaliteiten ons ingeven en kijken naar wat je werkelijk bezielt. Eén van de manieren om zicht te krijgen op wat je bezielt, zijn dromen. Waarom?

Dromen zijn bedrog, of toch niet?

In wezen is alles-met-alles verbonden (op spirit-niveau), zoals je ziet in mijn boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap’. Lichaams-loze zielen zijn verbonden met lichaams-bewoonde zielen; mens met dier, plant en aarde; eb met vloed; inspanning met ontspanning; én dag- met nachtleven. Onze psyche is zo intelligent dat dromen in symbolentaal sleutels aanreiken die nieuwe deuren in je loopbaan openen. Ze zijn een toegangspoort tot je onderbewuste wat je kan helpen.

“Onze psyche is zo intelligent dat dromen in symbolentaal sleutels aanreiken die nieuwe deuren in je loopbaan openen”.

Alleen neem je misschien niet altijd ‘even’ de tijd om de rijkdom van je dromen aan te boren, omdat je ze niet snel direct kunt plaatsen.

Soorten dromen

Carl Gustav Jung heeft baanbrekend werk verricht op het gebied van dromen en hun betekenis. Je kunt allerlei soorten dromen hebben, waarvan de ene meer betekenis voor je heeft dan een andere. In veel oude culturen worden dromen al eeuwenlang als waardevolle informatiedragers gezien, terwijl de moderne westerse mens zich daar soms van afgesneden heeft. Er zijn bijvoorbeeld de ‘dagelijkse verwerkingsdromen’, waarin je jezelf ziet in situaties die een relatie hebben met wat je overdag bezighield.

Je kunt ook angstdromen of ‘nachtmerries’ hebben, waarbij je bedreigende dingen meemaakt in je droom, zoals achternagezeten worden of ergens in vallen, of er kunnen oude, onverwerkte zaken naar boven komen.

Er zijn ook wensdromen, die gestalte geven aan wat je graag wilt meemaken in je leven of werk. Er zijn ook ‘voorspellende dromen’, waarbij je soms elementen uit de droom later in de dagelijkse realiteit ervaart.

Zo zijn er ook ‘repetitieve dromen’, die periodiek terugkeren, en ‘grote dromen’, die op een fundamenteel niveau een keerpunt in je leven of werk markeren of aankondigen. Hieronder zie je daar een voorbeeld van. En sommigen ervaren hun droom als een toegangspoort tot een andere dimensie, of voelen opeens contact met een ‘overleden’ dierbare. Er zijn ook combinaties van soorten dromen mogelijk.

Kortom, niet álle dromen geven je informatie over je loopbaan. De kans is echter groot, dat wanneer je in gedachten een tijd bezig bent met een loopbaanontwikkeling, betekenisvolle dromen zich aandienen. Zoals je hieronder ziet.

De Praktijk van Dromen

Laten we eens kijken naar drie voorbeelden over hoe dromen concreet je kunnen helpen.

DROOM: ‘De Hoogvlieger’

Jan is manager bij een groot concern. Hij doet zijn werk goed, werkt hard en heeft hart voor de zaak. Hij vindt het alleen moeilijk om dingen uit handen te geven aan

zijn medewerkers. Daarnaast neemt hij weinig tijd voor zichzelf en zijn gezin en het thuisfront confronteert hem hier regelmatig mee. Hij slaapt vaak maar vijf uur per nacht, is al lange tijd erg moe en heeft last van RSI. Toch wil hij weer een stap hogerop maken in z’n werk, ondanks alle signalen.

Jans doel in een van mijn trainingen ‘Zelfmanagement/ Persoonlijk Leiderschap’ was dan ook: meer balans creëren tussen werk en privéleven. Hij vertelt van een droom die hij al elf jaar lang heeft en die bijna elke drie maanden terugkomt; een repetitieve droom. En nu ook weer tijdens de workshop. In de droom zit hij in een vliegtuig hoog in de lucht.

Hij zit zelf achter het stuur. Een van de motoren van het vliegtuig staat in brand. De brandstof lekt weg en het wordt steeds heter in het vliegtuig. Met alle macht probeert hij het toch nog goed te besturen. Met angstzweet wordt hij wakker.

Hij vertelde de droom met het zweet op zijn voorhoofd en ik vroeg hem wat er elf jaar geleden was gebeurd in zijn leven toen deze dromen begonnen. Wat bleek?

Elf jaar geleden had hij een zware baan aangenomen en eigenlijk was zijn werk de jaren daarna altijd (te) zwaar gebleven. Zijn pusher had jarenlang vele overuren gemaakt. Als hoogvlieger met maar één motor zou hij naar beneden kunnen storten en hij was inmiddels in de gevarenzone gekomen. Z’n brandstof (energie) was niet alleen in zijn droom, maar ook in werkelijkheid aan het opraken. Zeker toen hij de droom opnieuw vertelde vanuit het perspectief van het vliegtuig wat een deel van hem was. Hij vloog al jarenlang te hoog in zijn functie, wat hem veel stress opleverde.

Dit besef, dat als diepere waarheid aanvoelde, kwam zó bij hem binnen dat hij besloot dat het zo niet langer meer kon. Vervolgens nodigde hij zijn ontspannende zijnskant uit in zijn werk en leven. Weken later zag ik hem en had hij voor een andere functie gekozen, die hem minder druk opleverde. Hij straalde weer als vanouds.

DROOM: ‘Met de Walvissen mee’

Chantal is een jonge, talentvolle en ambitieuze vrouw die als Rijkstrainee binnen een Ministerie snel grote stappen maakt. Ze merkt echter dat ze leegloopt op de toxische werkomgeving waarin ze verkeert: veel collega’s in de kantoortuin blijven klagen; haar baas verandert continu van richting, die vooral aan haar eigen hachje denkt; en, projecten waar ze hard aan gewerkt heeft worden om politieke redenen zomaar van tafel geveegd. Omdat ze voor haar gevoel op jonge leeftijd bijna in een burn-out dreigde te raken, kwam ze bij mij in coaching.

Een collega Mark had al eerder afscheid genomen. Ze merkte dat ze daar wat jaloers op was en spiegelde deels haar eigen verlangen. En toen droomde ze.

Vanaf de 11deverdieping op haar kantoor stond ze naast haar collega Mark naar buiten te kijken. Daar was alleen een hele grote oceaan te zien. Toen ze inzoomde zag ze drie walvissen zwemmen die zo gracieus op de golven meedeinde en toch in de flow hun eigen koers gingen. Ze dacht even: ‘ik wou dat ik zo kon zijn’.

Op de protestplaats voor haar kantoor (waar altijd protesten tegen het beleid plaatsvinden) bleek een productiemachine te staan, waar de drie walvissen in terecht kwamen en vermalen werden.

Toen ze de droom vanuit het perspectief van de walvissen opnieuw vertelde, raakte ze diep verdrietig. Ze realiseerde sterker dan ooit tevoren dat haar ziel niet kan stromen in de huidige functie en omgeving waarin ze werkt. Een belangrijke push en energie voor haar om naar iets nieuws te kijken waarbij ze gericht kan ‘zwemmen’.

DE DROOM: ‘Uit de gevangenis’

John loopt op zijn werk al een tijdje met zijn ziel onder zijn arm. Hij is al ruim tweejaar ‘unhappy’: te veel werkdruk, te weinig uitdagingen en groei, plus een demotiverende manager. Hij heeft een prachtig en uniek aanbod gekregen van een vriend om elders te werken. Alleen is dat dertig minuten meer reizen, wat hem nogal tegenstaat. Echter, op het moment dat hij ernaar neigt te kiezen voor zekerheid en reisgemak, krijgt hij weer een uitbrander van zijn manager. Hij blijft twijfelen, totdat hij op een dag zijn kantoor in wil lopen en zijn deur op slot blijkt, wat hij in al die jaren nog niet eerder heeft meegemaakt. Tot overmaat van ramp valt het notitieblok dat hij heeft meegenomen uit zijn handen op de vloer voor de deur. Er valt een bladzijde uit met onder op het woord ‘einde’. Hoe duidelijker kan je een knipoog uit de kosmos krijgen!

De volgende dag is John gewoon weer druk aan het werk. De lunchpauze wil hij eigenlijk overslaan om al zijn werk voor die dag af te krijgen. Maar iets in hem zegt dat hij even de deur uit moet. Zonder erbij na te denken loopt hij als vanzelf in de pauze zijn favoriete boekwinkel in, naast zijn kantoor. Zijn ogen gaan, ook als vanzelf, naar een boek dat direct voor hem ligt, getiteld ‘Zonder einde’, van ene Hans Korteweg. Nu breekt zijn klomp en direct schiet de gedachte door hem heen: is mijn huidige baan zonder einde?

Diezelfde avond mijmert hij over wat er allemaal gebeurd is en hij laat zijn gevoelens sudderen. Maar moet hij nu echt gaan stoppen met zijn baan? Opeens realiseert

hij zich dat hij veel is kwijtgeraakt in zijn huidige baan, wat hij tot nu toe heeft gebagatelliseerd. Nieuwe, interessante uitdagingen die hem beloofd waren, zijn hem de laatste twee jaar ontnomen. Meer en meer is hij voor het karretje gespannen om taken uit te voeren waar zijn hart helemaal niet lag. Daar kwamen dan nog het structurele gesnauw van zijn baas en de verhoogde werkdruk bij.

De volgende ochtend wordt hij badend in het zweet wakker uit een droom waarin hij vastlag aan kettingen in een gevangenis, met zijn baas als cipier. In zijn cel deed hij elke dag de gebruikelijke bezigheidstherapie door schroeven en knutselspullen te sorteren.

Hij realiseert zich dat dit beeld precies weergeeft hoe hij zich het laatste jaar op zijn werk heeft gevoeld: als slaaf van zijn baas. Hij deelt al zijn bevindingen

en gevoelens met zijn partner en die vraagt hem wat hij nu ‘deep-down’ écht wil, waardoor hij opeens volschiet van verdriet. Hij besluit nu toch echt te stoppen met zijn huidige baan en de nieuwe aan te nemen. Een juk van last valt van hem af. Na een half jaar in zijn nieuwe baan blijkt hij weer als vanouds fluitend naar zijn werk te gaan.

Alle drie de dromen waren voor van mijn klanten hét keerpunt om een nieuwe loopbaanstap te maken die hun basaal meer plezier, energie, balans en effectiviteit gaven.

Hoe kun je dit voor jezelf of je klanten toepassen?

Wil je zelf eens kijken wat de droom je te vertellen heeft, probeer ze dan te onthouden en nader te onderzoeken. Hier zijn wat praktische tips.

Oefening – Onthoud en onderzoek je droom

  • Leg een dictafoon (op je smartphone) of pen en papier naast je bed om informatie over je droom vast te leggen als die naar boven komt.
  • Zet je wekker een kwartiertje eerder en geef jezelf de tijd om langzaam en rustig wakker te worden.
  • Vraag vlak voor het slapengaan een droom aan. Als je met intentie werkelijk wenst dat je je bij het opstaan je droom herinnert, is de ervaring dat dit vaker gebeurt.
  • Probeer een tot maximaal drie kernbeelden of kernwoorden te onthouden van de droom, en vergeet de rest. Blijf deze woorden herhalen terwijl je aan het wakker worden bent.
  • Herinner je de woorden en schrijf ze op. Gebruik ze als anker om verdere informatie op te vissen uit je onbewuste. En voilà, je droom komt weer in beeld.
  • Probeer de droom opnieuw te verwoorden, maar dan vanuit een ander object vanuit je droom en kijk wat het met je doet (bijv. het vliegtuig; of de walvis)
  • Welke loopbaan-keuze zou je uiteindelijk n.a.v. je droom het meeste basis- energie, plezier en vervulling geven?
  • Ga op onderzoek uit en kijk weloverwogen wat beter bi je past.

(Deze oefening komt uit het boek ‘Persoonlijk Inspirerend Leiderschap – M. Thoolen).

Wil je ook eens kijken wat je nu beter past?

Neem eens een kijkje bij:https://martinthoolen.com/service/loopbaancoaching/

#leadership #leadershipdevelopment #leiderschap #spiritueelleiderschap #spiritedleadership #Executivecoaching #leiderschap #leiderschapsontwikkeling  #loopbaanontwikkeling #loopbaancoaching #teamcoaching #collectiefleiderschap #professionalcoaching #coaching #businesscoaching

Martin Thoolen

Met meer dan 30 jaar professionele ervaring als bewustzijns-begeleider, klinisch- en organisatiepsycholoog heb ik duizenden voorgangers mogen begeleiden in Persoonlijk of Collectief Leiderschap. Zowel in teams als individueel. In coachings, trainingen, leergangen, retreats en seminars, leiderschapsontwikkeling en organisatie-ontwikkeltrajecten.
Lees meer...

Lees ook:

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Opdrachtgevers

chevron-down-circle